พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย พุทธวงศ์ 24. กัสสปพุทธวงศ์
[43] ทรงสร้างสระน้ำคือธรรมไว้ ทรงประทานเครื่องลูบไล้คือศีล
ทรงจัดผ้าคือธรรมไว้1เป็นเครื่องนุ่งห่ม ทรงแจกพวงมาลัยคือธรรม2
[44] ทรงตั้งกระจกเงาที่ไร้มลทินคือธรรมไว้3ให้มหาชน
ด้วยทรงหวังว่า ชนบางพวกปรารถนานิพพาน
จงเห็นเครื่องประดับของเรา
[45] ทรงประทานเสื้อคือศีล4 เกราะหนังคือฌาน
ทรงจัดหนังคือธรรมไว้5คลุมกาย และเครื่องผูกสอด6 อย่างดีเลิศ
[46] ทรงประทานโล่คือสติปัฏฐาน 4 หอกคือญาณอันคมกล้า
ดาบอย่างดี7คือธรรม และศาสตราวุธเครื่องย่ำยีศัตรูคือศีลไว้ให้
[47] ประทานภูษาคือวิชชา 3
พวงมาลัยสำหรับสวมศีรษะคือผล 4
เครื่องอาภรณ์คืออภิญญา 6
และดอกไม้เครื่องประดับคือพระธรรม
[48] ร่มขาว8คือพระสัทธรรมอันเป็นเครื่องป้องกันบาป
ทรงเนรมิตดอกไม้9คือความไม่มีเวรภัยไว้ให้เสร็จแล้ว
พระองค์ก็เสด็จดับขันธปรินิพพาน
เชิงอรรถ :
1 ทรงจัดผ้าคือธรรมไว้ หมายถึงหิริและโอตตัปปะ (ขุ.พุทฺธ.อ. 26/387)
2 ทรงแจกพวงมาลัยคือธรรม หมายถึงโพธิปักขิยธรรม 37 ประการ (ขุ.พุทฺธ.อ. 26/387)
3 กระจกเงาที่ไร้มลทินคือธรรมไว้ หมายถึงโสดาปัตติมรรค (ขุ.พุทฺธ.อ. 26/387)
4 ทรงประทานเสื้อคือศีล หมายถึงศีล 5 ศีล 10 จตุปาริสุทธิศีล (ขุ.พุทฺธ.อ. 26/387)
5 หนังคือธรรมไว้ หมายถึงสติสัมปชัญญะ (ขุ.พุทฺธ.อ. 26/387)
6 เครื่องผูกสอด หมายถึงความเพียร (ขุ.พุทฺธ.อ. 26/387)
7 ดาบอย่างดี หมายถึงมรรคปัญญา (ขุ.พุทฺธ.อ. 26/387)
8 ร่มขาว หมายถึงวิมุตติ (ขุ.พุทฺธ.อ. 26/388)
9 ดอกไม้ หมายถึงมรรคมีองค์ 8 (ขุ.พุทฺธ.อ. 26/388)
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย พุทธวงศ์ 25. โคตมพุทธวงศ์
[49] แท้จริง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงมีคุณหาประมาณมิได้
กระทบกระทั่งได้ยาก
พระธรรมรัตนะนี้ทรงตรัสไว้ดีแล้ว ควรเรียกให้มาดู
[50] พระสังฆรัตนะผู้ปฏิบัติดีแล้ว ไม่มีผู้อื่นยิ่งไปกว่า
พระรัตนะทั้ง 3 นี้ ทุกอย่างล้วนอันตรธานไปหมดแล้ว
สังขารทั้งปวงเป็นสภาพว่างเปล่าหนอ
[51] พระชินศาสดาพระนามว่ามหากัสสปะ
เสด็จดับขันธปรินิพพานที่เสตัพยาราม
พระสถูปของพระชินเจ้านั้น
ที่เสตัพยารามนั้น สูงถึง 1 โยชน์ ฉะนี้แล
กัสสปพุทธวงศ์ที่ 24 จบ
25. โคตมพุทธวงศ์
ว่าด้วยพระประวัติของพระโคดมพุทธเจ้า
[1] ในกาลบัดนี้ ตถาคตเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้านามว่าโคดม
เจริญในศากยสกุล บำเพ็ญความเพียรแล้ว
ได้บรรลุสัมโพธิญาณอันประเสริฐ
[2] ผู้อันพรหมทูลอาราธนาแล้ว ประกาศพระธรรมจักร
เทวดาและมนุษย์ประมาณ 18 โกฏิ ได้บรรลุธรรมครั้งที่ 1
[3] จากนั้น เราเมื่อแสดงธรรมในสมาคมเทวดาและมนุษย์
การบรรลุธรรมครั้งที่ 2 ไม่ต้องกล่าวถึงจำนวน
[4] ต่อมา ในคราวที่เรากล่าวสอนบุตรของเรา บัดนี้ ณ ที่นี้แล
การบรรลุธรรมครั้งที่ 3 ไม่ต้องกล่าวถึงจำนวน
[5] เรามีการประชุมสาวก ผู้แสวงหาคุณอันยิ่งใหญ่ครั้งเดียว
ภิกษุประมาณ 1,250 รูป ได้มาประชุมกัน
